زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

دلالت نهی ارشادی بر فساد





بحث از دلالت نهی ارشادی بر فساد به معنی بحث از مدلول نهی ارشادی در عبادات و معاملات است.


۱ - موارد دلالت نهی ارشادی بر فساد



دلالت نهی ارشادی بر فساد، مقابل دلالت نهی مولوی بر فساد بوده و در مواردی است که نهی ارشادی مولا به عبادت یا معامله‌ای تعلق گیرد، که در این صورت، بحث می شود که آیا این نهی بر فساد دلالت می کند یا نه.

۱.۱ - دیدگاه اصولیون


اصولیون اعتقاد دارند نهی در این مورد بر فساد دلالت می کند، زیرا نهی ارشادی، بر نبودن شرط یا جزء و یا وجود مانع در عبادت یا معامله دلالت دارد،
مثل این که مولا بگوید: " لاتصلّ بغیر سورة " و یا بگوید: " دعی الصلاة ایام أقرائک " و یا بگوید: " لاتبع بیع الغرر "، که بر جزء بودن سوره و شرط بودن طهارت در نماز و نیز مانع بودن غرر در بیع دلالت می نمایند و از این رو، بر فساد نماز بدون سوره و طهارت و بطلان بیع غرری نیز دلالت دارد.

۱.۲ - دیدگاه مرحوم مشکینی


در کتاب " تحریر العالم " آمده است:
" و اما النهی الارشادی فلا اشکال فی دلالته علی فساد المنهی عنه فی العبادات و المعاملات و غیرهما، فانه اذا قال: لاتصلّ بغیر سورة، او لا تصل بغیر وضوء او لا تکلم فی صلوتک او لا تستدبر بالذبیحة القبله، فالغرض: الارشاد الی وجود نقص فی العمل من حیث الجزء او الشرط او وجود مانع فیه مفسدة و هذا معنی الدلالة علی الفساد".
[۲] تحریرالمعالم، مشکینی، علی، ص۸۷.


۲ - دلالت نهی ارشادی بر کمی ثواب



گاهی نهی ارشادی، به کمی ثواب عمل ارشاد دارد نه به فساد آن، مثل: " لا صلاة لجار المسجد الا فی المسجد ".
[۴] شرح اصول فقه، محمدی، علی، ج۲، ص۳۳۴.
[۶] منتهی الاصول، بجنوردی، حسن، ص۴۱۹.
[۷] سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج۶، ص۱۱۷-۱۱۸.
[۹] سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج۷، ص۱۷۵.


۳ - پانویس


 
۱. نهایة الافکار، عراقی، ضیاء الدین، ج۱، ص۴۵۷.    
۲. تحریرالمعالم، مشکینی، علی، ص۸۷.
۳. آراؤنا فی اصول الفقه، طباطبایی قمی، تقی، ج۱، ص۲۸۵-۲۸۶.    
۴. شرح اصول فقه، محمدی، علی، ج۲، ص۳۳۴.
۵. انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۱، ص۶۲۲.    
۶. منتهی الاصول، بجنوردی، حسن، ص۴۱۹.
۷. سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج۶، ص۱۱۷-۱۱۸.
۸. جعفر، الموجزفی اصول الفقه، سبحانی، ج۱،۲، ص۱۳۵.    
۹. سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج۷، ص۱۷۵.


۴ - منبع


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۶۱، برگرفته از مقاله «دلالت نهی ارشادی بر فساد».    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.